ไข้หวัดสายพันธุ์ใหม่ มหันตภัยมนุษยชาติ

โรคไข้หวัดหมูที่กำลังระบาดในประเทศเม็กซิโก สหรัฐอเมริกา และแคนาดา ถือเป็นครั้งแรกที่ องค์การอนามัยโลก (WHO) ประกาศภาวะฉุกเฉินระดับนานาชาติ

หลังจากการระบาดของโรคซาร์สเมื่อปี 2546 ส่งสัญญาณให้ทุกประเทศเตรียมพร้อมรับมือกับการระบาดของโรค ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่

ความน่าสะพรึงกลัวของโรคดังกล่าวเนื่องจากเป็นสายพันธุ์ใหม่ที่มนุษย์ยังไม่เคยมีภูมิต้านทาน ซึ่งในอดีตการแพร่ระบาดของโรคไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ได้คร่าชีวิตผู้คนไปแล้วจำนวนมาก

การเกิดโรคแต่ละครั้งจะเกิดจากพันธุ์ย่อยๆ เพียงพันธุ์เดียว ซึ่งเป็นแล้วจะมีภูมิคุ้มกันต่อพันธุ์นั้น เชื้อไข้หวัดใหญ่บางพันธุ์อาจผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันทำให้เกิดการระบาดใหญ่ และมีการเรียกชื่อโรคที่ระบาดแต่ละครั้งตามชื่อของประเทศที่เป็นแหล่งต้นกำเนิด

พ.ศ. 2461-2462 ไข้หวัดใหญ่สเปน (Spain Flu) เป็นการระบาดทั่วโลกครั้งร้ายแรงที่สุด คร่าชีวิตผู้คนไปประมาณ 50 ล้านคน เป็นผู้ที่อยู่ในสหรัฐอเมริกาถึงกว่า 5 แสนคน

พ.ศ. 2500-2501 ไข้หวัดใหญ่เอเชีย (Asian Flu) เริ่มที่ตะวันออกไกลก่อนระบาดไปทั่วโลก มีผู้เสียชีวิต 7 หมื่นคนในสหรัฐอเมริกา การระบาดในครั้งนี้สามารถตรวจพบและจำแนกเชื้อได้รวดเร็ว และผลิตวัคซีนออกมาฉีดป้องกันได้ทัน จึงมีผู้เสียชีวิตไม่มากนัก

พ.ศ. 2511-2512 ไข้หวัดใหญ่ฮ่องกง (Hong Kong Flu) มีผู้เสียชีวิตประมาณ 3.4 หมื่นคนใน สหรัฐ เป็นชนิดย่อยที่มีลักษณะทางพันธุกรรมคล้ายไข้หวัดใหญ่เอเชีย จึงมีผู้ป่วยจำนวนไม่มากนัก เพราะมีภูมิคุ้มกันอยู่บ้างแล้ว

พ.ศ. 2520-2521 ไข้หวัดใหญ่รัสเซีย (Russian Flu) เริ่มระบาดที่ประเทศจีนตอนเหนือแล้วกระจายไปทั่วโลก ทราบภายหลังว่าเป็นไวรัสชนิดเดียวกับที่กระจายอยู่ทั่วไปก่อนปี พ.ศ. 2500 คือ ไข้หวัดใหญ่สเปน (H1N1) ที่ระบาดเมื่อปี พ.ศ. 2461-2462 ผู้ที่อายุเกิน 23 ปีในขณะนั้น ส่วนใหญ่มีภูมิต้านทานโรคแล้วจากการระบาดครั้งก่อน จึงเกิดโรครุนแรงเฉพาะผู้ที่อายุน้อยกว่า 23 ปี ที่ไม่มีภูมิต้านทาน

นพ.คำนวณ อึ้งชูศักดิ์ ผู้ทรงคุณวุฒิ กรมควบคุมโรค กล่าวว่า ยืนยันว่าสายพันธุ์ดังกล่าวไม่เกี่ยวข้องกับหมู และไม่ได้มีการแพร่ระบาดในหมู แต่เป็นสายพันธุ์ที่อยู่ในคน และติดเชื้อจากคนสู่คน

“ไม่อยากให้ประชาชนแตกตื่น หากเป็นหวัดก็ไม่ควรสงสัยว่าเป็นไข้หวัดสายพันธุ์เม็กซิโก หากไม่ได้เดินทางไปในพื้นที่เสี่ยง หรือข้องเกี่ยวกับคนที่เดินทางมาจากพื้นที่เสี่ยง” นพ.คำนวณ กล่าว

ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลินิก โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ กล่าวว่า ไข้หวัดหมูเป็นสายพันธุ์ใหม่ที่ไม่เคยพบในคนมาก่อน แต่พบว่ามีบรรพบุรุษมาจากเชื้อไข้หวัดในหมู ความรุนแรงจะน้อยกว่าไข้หวัดนก แต่มีการกระจายของโรคมากกว่า

“ที่มีผู้เสียชีวิตจำนวนมากนั้นเป็นเรื่องธรรมชาติของการระบาดโรคใหม่ที่ยังไม่ทราบว่าป่วยจากสาเหตุใด และป่วยเพราะอะไร และจนถึงขณะนี้นักวิทยาศาสตร์ ยังไม่ทราบต้นตอของการระบาดว่ามาจากสาเหตุใด จึงทำให้การ รักษาล่าช้า ไม่ทันการณ์ หากผ่านไป 20 ปี โรคนี้ก็จะไม่อันตรายรุนแรงเท่ากับปัจจุบันนี้ เพราะคนจะ มีภูมิต้านทานระดับหนึ่ง และหาก ได้รับการตรวจรักษาภายใน 48 ชั่วโมงก็จะปลอดภัย” ศ.นพ.ยง กล่าว

โรคไข้หวัดหมูที่กำลังระบาดในประเทศเม็กซิโก สหรัฐอเมริกา และแคนาดา ถือเป็นครั้งแรกที่ องค์การอนามัยโลก (WHO) ประกาศภาวะฉุกเฉินระดับนานาชาติ

หลังจากการระบาดของโรคซาร์สเมื่อปี 2546 ส่งสัญญาณให้ทุกประเทศเตรียมพร้อมรับมือกับการระบาดของโรค ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่

ความน่าสะพรึงกลัวของโรคดังกล่าวเนื่องจากเป็นสายพันธุ์ใหม่ที่มนุษย์ยังไม่เคยมีภูมิต้านทาน ซึ่งในอดีตการแพร่ระบาดของโรคไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ได้คร่าชีวิตผู้คนไปแล้วจำนวนมาก

การเกิดโรคแต่ละครั้งจะเกิดจากพันธุ์ย่อยๆ เพียงพันธุ์เดียว ซึ่งเป็นแล้วจะมีภูมิคุ้มกันต่อพันธุ์นั้น เชื้อไข้หวัดใหญ่บางพันธุ์อาจผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันทำให้เกิดการระบาดใหญ่ และมีการเรียกชื่อโรคที่ระบาดแต่ละครั้งตามชื่อของประเทศที่เป็นแหล่งต้นกำเนิด

พ.ศ. 2461-2462 ไข้หวัดใหญ่สเปน (Spain Flu) เป็นการระบาดทั่วโลกครั้งร้ายแรงที่สุด คร่าชีวิตผู้คนไปประมาณ 50 ล้านคน เป็นผู้ที่อยู่ในสหรัฐอเมริกาถึงกว่า 5 แสนคน

พ.ศ. 2500-2501 ไข้หวัดใหญ่เอเชีย (Asian Flu) เริ่มที่ตะวันออกไกลก่อนระบาดไปทั่วโลก มีผู้เสียชีวิต 7 หมื่นคนในสหรัฐอเมริกา การระบาดในครั้งนี้สามารถตรวจพบและจำแนกเชื้อได้รวดเร็ว และผลิตวัคซีนออกมาฉีดป้องกันได้ทัน จึงมีผู้เสียชีวิตไม่มากนัก

พ.ศ. 2511-2512 ไข้หวัดใหญ่ฮ่องกง (Hong Kong Flu) มีผู้เสียชีวิตประมาณ 3.4 หมื่นคนใน สหรัฐ เป็นชนิดย่อยที่มีลักษณะทางพันธุกรรมคล้ายไข้หวัดใหญ่เอเชีย จึงมีผู้ป่วยจำนวนไม่มากนัก เพราะมีภูมิคุ้มกันอยู่บ้างแล้ว

พ.ศ. 2520-2521 ไข้หวัดใหญ่รัสเซีย (Russian Flu) เริ่มระบาดที่ประเทศจีนตอนเหนือแล้วกระจายไปทั่วโลก ทราบภายหลังว่าเป็นไวรัสชนิดเดียวกับที่กระจายอยู่ทั่วไปก่อนปี พ.ศ. 2500 คือ ไข้หวัดใหญ่สเปน (H1N1) ที่ระบาดเมื่อปี พ.ศ. 2461-2462 ผู้ที่อายุเกิน 23 ปีในขณะนั้น ส่วนใหญ่มีภูมิต้านทานโรคแล้วจากการระบาดครั้งก่อน จึงเกิดโรครุนแรงเฉพาะผู้ที่อายุน้อยกว่า 23 ปี ที่ไม่มีภูมิต้านทาน

นพ.คำนวณ อึ้งชูศักดิ์ ผู้ทรงคุณวุฒิ กรมควบคุมโรค กล่าวว่า ยืนยันว่าสายพันธุ์ดังกล่าวไม่เกี่ยวข้องกับหมู และไม่ได้มีการแพร่ระบาดในหมู แต่เป็นสายพันธุ์ที่อยู่ในคน และติดเชื้อจากคนสู่คน

“ไม่อยากให้ประชาชนแตกตื่น หากเป็นหวัดก็ไม่ควรสงสัยว่าเป็นไข้หวัดสายพันธุ์เม็กซิโก หากไม่ได้เดินทางไปในพื้นที่เสี่ยง หรือข้องเกี่ยวกับคนที่เดินทางมาจากพื้นที่เสี่ยง” นพ.คำนวณ กล่าว

ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลินิก โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ กล่าวว่า ไข้หวัดหมูเป็นสายพันธุ์ใหม่ที่ไม่เคยพบในคนมาก่อน แต่พบว่ามีบรรพบุรุษมาจากเชื้อไข้หวัดในหมู ความรุนแรงจะน้อยกว่าไข้หวัดนก แต่มีการกระจายของโรคมากกว่า

“ที่มีผู้เสียชีวิตจำนวนมากนั้นเป็นเรื่องธรรมชาติของการระบาดโรคใหม่ที่ยังไม่ทราบว่าป่วยจากสาเหตุใด และป่วยเพราะอะไร และจนถึงขณะนี้นักวิทยาศาสตร์ ยังไม่ทราบต้นตอของการระบาดว่ามาจากสาเหตุใด จึงทำให้การ รักษาล่าช้า ไม่ทันการณ์ หากผ่านไป 20 ปี โรคนี้ก็จะไม่อันตรายรุนแรงเท่ากับปัจจุบันนี้ เพราะคนจะ มีภูมิต้านทานระดับหนึ่ง และหาก ได้รับการตรวจรักษาภายใน 48 ชั่วโมงก็จะปลอดภัย” ศ.นพ.ยง กล่าว

ข้อมูลจาก นสพ.โพสต์ทูเดย์ 28/4/52

พิมพ์ อีเมล